Adolescent Vaccination/Ergenlerde Asilama (Report‪)‬

Ergenlik donemi genellikle asi ve diger saglik degerlendirilmeleri acisindan bebeklik yas grubuna gore daha ihmal edilen bir yas grubudur. Ergenlik donemi baslangici degisebilmekle birlikte kizlarda 8 erkeklerde 9 yas ergenligin baslayabilecegi ilk yaslar olarak kabul edilir. Bu nedenle bu yazida ergenlik donemi asilari ile 8-18 yas donemi dikkate alinmistir. Ergenlik doneminde saglikli ergen muayene ve degerlendirmesi yaninda genel ve ergenlik donemi asi degerlendirilme ve planlamasi da onemlidir. Asi ile birlikte genel saglik degerlendirilmesinin ergene yonelik psiko-sosyal destek ile birlikte sunulmasi yararlidir. Ergen degerlendirilmesinde; buyume ve gelisme degerlendirilmesi, hipertansiyon, migren, anemi, beslenme, obezite, zararli aliskanlik, spor gibi genel saglik degerlendirme ve desteginin sunulmasi dikkate alinir. ABD de Amerikan Pediatri Akademisi, Amerikan Asi Uygulamalari Komitesi (ACIP), Amerikan Aile Hekimleri Birligi (AAFP), Amerikan Tip Birligi (AMA) ortak karan olarak, 1996 yilindan itibaren 11-12 yaslarinda saglikli ergen muayene degerlendirme ve asi onerileri yapilmasini kuvvetle tavsiye etmektedir (1). Bu oneri ulkemiz icinde gecerli olabilir. Bu yas grubu ulkemizde ilkogretim 4-5. siniflara denk dusmektedir. Cocukluk gagi (0-18 yas) asilari bebeklik donemi asilari (2.5 yas), okul oncesi ve ilkogretim 1. sinif donemi asilari (genel olarak 4-7 yas) ve ergenlik donemi asilari (8-18 yas) olmak uzere 3 ana donemde degerlendirilebilir. Hekimler saglikli cocuklarin ilk iki donem asilari konusunda genellikle ilgili olmalarina ragmen ergenlik donemi asilari ve asi degerlendirmeleri siklikla ihmal edilmektedir. Ergen asilamasinda eksik olan asilarin tamamlanmasi yani sira ergenlerde yapilan asilarin uygulanmasi tavsiyesi yapilir (2,3). Ayrica risk grubu ergenlerde risk grubu asilarinin yapilmasi ve belli ulkelere seyahat edecek ergenlere ise uygun seyahat asilarinin seyahat oncesi tamamlanmak kaydi ile yapilmasi tavsiye edilebilir (4,5). Saglikli ergen muayenesi onceki asi durumunun tespiti ve eksikliklerin giderilmesi acisindan da onemli bir firsat sunar. Saglikli ergen muayenesi muayeneleri bolumu ile ergenlerin saglik acisindan daha az ilgi gosterilen ve bazen de genellikle okuma ve/veya is durumlari nedeniyle ailelerinden uzak kalabilecekleri eriskin donem oncesi eksiklerin giderilmesi acisindan da onemlidir. Buradaki temel hedeflerinden biride erginin eriskin doneme saglikli ve bilincli bir sekilde gecisini saglamaktir.