Filip

Losy młodego Polaka, którego wojenne drogi wiodą do Frankfurtu nad Menem, gdzie pracuje w jednym z hoteli jako kelner, w grupie młodzieży pochodzącej z krajów okupowanych przez Niemcy. W tym wrogim świecie odnajduje całkiem niespodziewanych sojuszników. Są nimi wszyscy, których dosięgła wspólna wojenna mitologia. Także młodzi Niemcy.

Jak większość prozy Tyrmanda i ta książka oparta jest na elementach biograficznych. Jest to opis losów człowieka nieprzeciętnego, którego młodość została naznaczona przez okupację, politykę i emigrację.

I jak zawsze jest to proza pisana wbrew ustalonym regułom, przedstawiająca obraz wojny nie do przyjęcia przez władze PRL. A czy do przyjęcia dzisiaj?



Jakże klawo jest być młodym, nikim, niczym, żadnym, trzymać z kelne­rami i posługaczkami, z windziarzami, stenotypistkami, woźnymi, sprzątaczkami, konduktorami, manikiurzystkami i szoferami. Jak fajnie jest być z nimi na ty, słuchać ich wymyślań i marzeń, jeść byle co i cieszyć się małą zdobyczą: nową, głupią, źle ubraną dziewczyną, trafioną na lewo kolacją, paru kieliszkami wódki, na które udało się kogoś uderzyć, biletem na mecz za darmo, papie­rosami, którymi częstują możni tego świata, ci, którzy mogą sobie pozwolić na częstowanie. Jak cudownie jest obijać się po małych, niklowych, pseudonowoczesnych barach i tanich knajpach, gdzie wszystko jest zrozumiałe i ciekawe, wystawać godzinami w bufe­tach dworcowych lub leżeć leniwie na pryczach baraków po robo­cie, na samym dnie mulistej, ciepłej, żadnej egzystencji. Jak dobrze jest minąć szczęśliwie, ukradkiem, komisariat policji na parterze, wyjść na świeże powietrze świtu i stać na czystej, pustej ulicy.