Uratowane z potopu

Miecz koronacyjny polskiego króla leży na strychu szwedzkiego zamku. Rękopisy Mikołaja Kopernika stoją na półkach w bibliotece w Uppsali. Jak do tego doszło, że w Sztokholmie są zbroje naszych władców, a w szwedzkich kościołach – polskie dzwony i ołtarze? Oto historia wielkich ambicji, zdrad i barbarzyńskiej wojny, a przede wszystkim opowieść o przygodach kilku zapaleńców, którzy postanowili zobaczyć, co zostało po potopie szwedzkim na dnie Wisły.



Polskę i Szwecję, dwa państwa leżące po dwóch stronach Bałtyku, w XVII wieku łączyła jedna dynastia – Wazowie. Szwecji ich panowanie przyniosło spektakularny rozwój, prawdziwy złoty wiek. Polsce – potop szwedzki i bezprzykładny rabunek dóbr kultury. Wystarczyło pięć lat, by Rzeczpospolita, europejska potęga, legła w gruzach. Takiego spustoszenia nie dokonali potem ani naziści, ani Rosjanie podczas II wojny światowej.

Historia „Uratowanych z potopu” osnuta jest wokół trwającej cztery lata wyprawy poszukiwawczej. Jej celem było wydobycie z dna Wisły zabytków, które szwedzcy żołnierze w XVII wieku zabrali z warszawskich rezydencji polskiego króla, włożyli na barki rzeczne i próbowali wywieźć do Szwecji. Jednak błędnie nawigowane jednostki wpadły na rzeczne głazy i zatonęły, a pamięć o wiezionych skarbach przybrała postać miejskiej legendy. Nikt nie wiedział nigdzie bezcennego ładunku marmurów…

Autorzy książki – archeolog i historyk w osobie Huberta Kowalskiego oraz nurek i dziennikarz naukowy Marcin Jamkowski – po z górą trzech wiekach od zakończenia potopu szwedzkiego rozpoczynają śledztwo. Ruszają do archiwów i pytają badaczy. Przeglądają listy króla Jana Kazimierza, księcia Radziwiłła i szwedzkiego feldmarszałka Wrangla. Pływają po rzece i sondują dno. Dostają nieoczekiwane podpowiedzi od stalinowskich biurokratów, zawodowych hydroakustyków i wiślanych nurków. Na końcu tej wyprawy, w której weźmie udział setka entuzjastów i wolontariuszy, z mętnego nurtu Wisły wyłaniają się zachwycające zabytki. Przy okazji pokazywania historii ich odnalezienia, autorzy opowiadają o mało znanych rozdziałach historii Europy.

UWAGA:

E-book „Uratowane z potopu” dostępny jest w sprzedaży bez filmu dokumentalnego w reżyserii Marcina Jamkowskiego i Konstantego Kulika.


O Autorach:

MARCIN JAMKOWSK – z wykształcenia chemik, z zawodu dziennikarz naukowy i filmowiec, z zamiłowania wspinacz i płetwonurek. Ukończył chemię na Uniwersytecie Warszawskim, a na Harvardzie i MIT studiował reżyserię, scenopisanie i produkcję filmową. Wiceprezes Oddziału Polskiego The Explorers Club, elitarnej nowojorskiej organizacji zrzeszającej podróżników i odkrywców. Brał udział w wyprawach eksploracyjnych na pięciu kontynentach. Mówca na konferencji TED, były redaktor naczelny „National Geographic Polska”, stypendysta Knight Science Journalism Fellowship w Cambridge, USA. Fotograf, autor dwóch filmów, pięciu książek i setek artykułów obracających się wokół tematów wyprawowych i popularnonaukowych.


DR HAB. HUBERT KOWALSKI – adiunkt w Zakładzie Tradycji Antyku w Sztukach Wizualnych Instytutu Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego. Autor kilkudziesięciu artykułów naukowych i popularnonaukowych opublikowanych między innymi w „Roczniku Warszawskim”, „Pegasusie”, „Baroku”, „Kronice Zamkowej” i „Kontekstach”. Opiekun Koła Naukowego Recepcji Antyku – „Ars Antica” w Instytucie Archeologii UW. Koordynator projektu Wisła – interdyscyplinarne badania dna rzeki. Stypendysta miasta st. Warszawy w latach 2010, 2011 i 2012, Fundacji Lanckorońskich w Rzymie, Instytutu Warburga w Londynie oraz Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Członek Zespołu ds. Warszawskich Historycznych Pracowni Artystycznych. Zajmuje się recepcją kultury artystycznej starożytnych Grecji i Rzymu w sztuce polskiej XVII, XVIII i XIX wieku. Członek Stowarzyszenia Historyków Sztuki, Stowarzyszenia Muzealników Polskich, International Council of Museums, The Explorers Club, prezes Stowarzyszenia Muzeów Uczelnianych.