Soefisme Herzien

Het soefisme wordt steevast omschreven als ‘de mystieke tak van de islam’. Wat meer aandacht voor deze onderbelichte spirituele kant van de islam, zo stellen sommigen, zou ons kunnen helpen om hedendaagse maatschappelijke vraagstukken te ontmijnen. Met de ene vinger wijst men dan richting ‘islamitisch fundamentalisme’ als probleem en met de andere vinger naar ‘het soefisme’ als oplossing.

Maar, al zit de hedendaagse aandacht voor soefisme vol goede bedoelingen, uiteindelijk laat men telkens opnieuw zien dat men weinig begrepen heeft van de islamitische mystiek. De typische beschrijvingen staan bol van de misverstanden en de conclusies die eruit voortvloeien vragen om stevige nuanceringen.

Die misverstanden vloeien niet eenvoudigweg voort uit onschuldige onwetendheid. Het zijn misverstanden die nauw verbonden zijn met enorme blinde vlekken van de gangbare kijk op religie en met prangende politieke kwesties. Weinigen zijn er zich van bewust, maar de wijze waarop men omgaat met mystiek in het algemeen en met ‘soefisme’ in het bijzonder, houden heel wat hedendaagse conflicten mee in stand.

Dit boek wil daarom noodzakelijke nuances aanbrengen, misverstanden corrigeren en de huidige ‘politiek van mystiek’ ontbloten. Het wil verduidelijken dat de groeiende interesse voor datgene wat men ‘het soefisme’ noemt finaal verbonden is met zowel de actuele demonisering van Islam als met de moderne afbraak van diepgaande spiritualiteit van Oost tot West.

----

Soefisme Herzien werd in sterk verkorte versie als een hoofdstuk opgenomen in Fast Food Fatwa’s: Over islam, moderniteit en geweld dat in 2017 verscheen bij Davidsfonds. Ten opzichte van dat hoofdstuk, biedt de uiteenzetting in Soefisme Herzien meer voorbeelden, brengt het meer nuanceringen aan en wordt er dieper ingegaan op sommige relevante aspecten waarvoor geen plaats was in het Fast Food Fatwa’s hoofdstuk.