Moralność Pani Dulskiej

„Tragifarsa kołtuńska” - dopisała do tytułu swego dzieła Gabriela Zapolska. Rzeczywiście, dotyczy on kołtuństwa i kołtuńskich zachowań. Bohaterka utworu, Aniela Dulska to postać, którą trudno polubić - obłudna, chciwa, cyniczna i bezlitosna. „Dulszczyzna” to dziś symbol kołtuństwa i postawy, która pozornie prezentuje dyscyplinę moralną, by przymykać oko czy akceptować korzystne dla siebie zachowania amoralne. 

To jednak postać, która podczas wystawiania tego tekstu w teatrach daje wcielającym się w nią aktorom wielkie pole do popisu. Do legendy przeszła chociażby kreacja Anny Seniuk w Teatrze Telewizji, której w roli milczącego męża Dulskiego towarzyszył Janusz Michałowski. Wyalienowany Dulski wypowiada tylko jedno zdanie: „Dajcie wy mi wszyscy święty spokój”. Kontrastuje ono z tym, co wyprawia cała reszta. Z kolei w filmowej adaptacji Andrzeja Wajdy w rolę Dulskiej wcieliła się Anna Polony, a męża zagrał Jerzy Bińczycki. „Moralność pani Dulskiej” związana jest ściśle z Krakowem, ale w wielu wersjach tego utworu zmieniano miejsce akcji na inne miasta np. Lwów.