Yasam Felsefesi

Kitabın başlıca vasfı olarak, Antik Yunan

polisinden günümüze uzanan yolda, çocuk ve genç yetiştirmenin kamusal ve insanî

önemini ortaya koyarken, fizikî, ahlâkî ve kültürel yönleriyle bir bütün olarak

eğitim felsefesi üzerine kaleme alınmış en temel eserlerden biri olması

gösterilebilir…

 Bu noktada, Rousseau’nun, “Tüm yazdıklarım

içinde en iyi eserim” diye takdim ettiği Emile’in 1762’de

yayınlandığında lanetlenip, 30 yıl sonra, Fransız Devrimi’nin öncüleri için

Fransız milli eğitiminin ilham kaynağı addedildiği dikkate alındığında, Kant’ın

eğitim üzerine sarf ettiği sözlerin tarihsel ve toplumsal bağlamı da ortaya

çıkar. 18.yüzyılın ortalarından 19.yüzyılın başlarına dek geçen bir ömürlük

sürede kıta Avrupası büyük bir doğumun sancılarıyla sarsılmaktadır. Öncesi ve

sonrası diye tarihi ikiye ayıran Çifte Devrim (Sanayi ve Fransız Devrimi) büyük

bir zihinsel dönüşüme yol açmak üzeredir. Kant’ı büyüten, ya da büyüklüğüne

ayrıca değer katan bir unsur da, onun işte bu çağın insanı olmasıdır.

 Kant, 1806’daki Jena

Savaşını ve Napoleon işgalinin Alman milleti üzerinde yarattığı şok ve dehşeti

göremeden vefat etse de, Wilhelm von Humboldt gibi eğitim reformcuları

aracılığıyla Prusya (genel itibarıyla da Alman) eğitim sistemi için ne denli

önemli bir yol açtığını tüm kitap boyunca seziyor gibidir. Bununla birlikte

Kant’ınEğitim Üzerine’si, milli dilde ibadet edip, okumayı yazmayı

teşvik eden Luhterci geleneğin Pietizmle kendini yenilemiş ve Büyük Frederich

tarafından teşvik edilmiş olan eğitim anlayışının olgunlaşma çağının da bir

ürünüdür. Bu sebeple, kitabın tamamına hâkim olan motif, Aydınlanmacı bir

“içsel özgürleşim” ve “ruhanî terbiye” arasında kurulması gereken büyük

dengedir.

   Bu arka

planı dikkate alarak, şimdi kitaba biraz daha yakından bakabiliriz… Eğitim

Üzerine, memleketin saygın çevirmenlerinden biri olan Ahmet Aydoğan’ın sunuş ve

önsözüyle başlıyor. Üstü kapalı fakat sitem dolu bir değerlendirme yazısı olan

“’Sapere Aude!’ Diye Çıktık Yola”, Kant’a sözü teslim etmeden evvel, 30

sayfada, Kant’ın düşünce dünyasından ne denli uzakta kaldığımızın eleştirisini

yapıyor. Bu arada, kitabın ortaya çıkış öyküsüne de 22.sayfada açıklayıcı bir

notla yer veriliyor. Köningsberg Üniversitesi’nde muhtelif zamanlarda verilen

dersler için hazırlanan notlardan derlendiği anlaşılan Eğitim Üzerine,

modern Türkçe’nin bir felsefe dili olamamasının da etkisiyle, çeşitli dipnotlar

aracılığıyla kavramların ve kelimelerin daha anlaşılır kılındığı bir hâlde

okura sunuluyor.

“İnsan Eğitilmesi

Gereken Bir Varlıktır”:

   Kant,

düşüncelerini temellendirdiği giriş sayfalarında insanın eğitime muhtaç ten

varlık olduğu gerçeğinden hareket ediyor ve insanın ancak eğitimle insan

olabileceğini dile getiriyor. (s.35) Eğitime yönelik bu yaklaşım, Kant’ın

idealizm felsefesinin gerçekleşmesine giden yolu açan anahtarlardan biri

sayılabilir. 

İÇİNDEKİLER:

KANT'IN YAŞAMI…KANT'A GÖRE AYDINLANMA

NEDİR?AHLAKIN METAFİZİĞİ…KANT VE EĞİTİM ÜZERİNE….KANT VE TANRIKANT IN ELEŞTİREL

FELSEFESİKANT’IN ELEŞTİREL

FELSEFESİNE PLATON VE PARMENİDESİN KATKILARI

Kritisizm Nedir?

KANT FELSEFESİNİN TEMEL

KAVRAMLARIKANT’IN KURAMSAL

METAFİZİK ELEŞTİRİSİ HAKKINDAKİ DÜŞÜNCELERİ..I. KANT'IN LEİBNİZ- WOLFF

VE HUME'UN FELSEFELERİNE YÖNELİK ELEŞTİRİSİII. KANT'TA METAFİZİK

BİLGİNİN OLANAĞI: METAFİZİK OLANAKLI MIDIR?SONUÇLARKANT’IN DÜNYA YURTTAŞLIĞI

AMACINA YÖNELİK GENEL BİR TARİH DÜŞÜNCESİKANT’ÇI EBEDİ BARIŞ”

DÜŞÜNCESİSİYASİ HAKLARDA TEORİ VE

PRATİK İLİŞKİSİ ÜZERİNEKÜRESELLEŞEN SORUNLAR

KARŞISINDA KANT ETİĞİUNUTULMAZ KANT SÖZLERİ…..