Ηγεμονία και Λόγο‪ς‬

Ο Αντόνιο Γκράμσι ήταν ο πρώτος ανάμεσα στους σημαντικούς στοχαστές του μαρξισμού που αντιλήφθηκαν την ανάγκη, όχι μόνο της ανανέωσης αλλά της υπέρβασής του. Σύμφωνα με την έκφρασή του, ο μαρξισμός πρέπει να νοηθεί ως «ανοιχτός κύκλος» και όχι ως δόγμα. Θεώρησε ότι στη μεγάλη «ηθική και διανοητική αναμόρφωση» όλης της κοινωνίας που συνιστούσε το πρόταγμά του, ο ανανεωμένος μαρξισμός θα διαδραμάτιζε πρωτεύοντα, καθοδηγητικό ρόλο.

Η αρχική ιδέα της μελέτης μου προέκυψε από συζητήσεις που είχα με φίλους στην Ιταλία, ιδίως με τον Τίτο Πατρίκιο, χάρη στον οποίο «ανακάλυψα» τον Γκράμσι. Διερευνώντας τη ζωή και το έργο του διαπίστωσα ότι παράλληλα με την ανανέωση της μαρξιστικής θεωρίας, τον απασχόλησε ιδιαίτερα η ανάγκη ανάπτυξης κριτικού πνεύματος και ορθολογικής αντιμετώπισης των προβλημάτων συνδυάζοντας το θάρρος με τον ρεαλισμό στην πολιτική.