Ρώσικη Τριλογία: Ο Διορθωτής, Λεωφόρος Πάστερνακ, Μια Πράγα Στον Καθέν‪α‬

«Ο ‘‘σοβιετικός’’ κύκλος του Α. Πάρνη έστρεψε την προσοχή του παγκόσμιου αναγνωστικού κοινού στις άγνωστες πλευρές της σοβιετικής ζωής. Ο συγγραφέας πέτυχε να τις περιγράψει εκεί στην Ελλάδα με τη μέγιστη αντικειμενικότητα, έχοντας σα βασικό πλεονέκτημα την απόσταση από το χώρο όπου παιζόταν το δράμα. Μ’ ένα λόγο ο συγγραφέας τους έγινε πρωτοπόρος, περιγράφοντας ό,τι αποσιωπούσαν τότε στη Σοβιετική Ένωση. Απ’ αυτή την άποψη τα έργα του διατηρούν την επικαιρότητά τους μέχρι σήμερα. Ας μην ξεχνάμε ότι έχουν γραφτεί σε μια περίοδο[1] που δεν υπήρχε σχεδόν τέτοιου είδους λογοτεχνία για τη Σοβιετική Ένωση, τόσο μέσα στην ίδια τη χώρα όσο κι έξω απ’ αυτήν» – σημειώνει ο κριτικός της σοβιετικής λογοτεχνίας και καθηγητής νεοελληνικής γλώσσας στο ρωσικό πανεπιστήμιο Λομονόσωφ της Μόσχας Μιχάλης Πάτσης στη μελέτη του για τα τρία σοβιετικά μυθιστορήματα του Α. Πάρνη (Ο Διορθωτής – Λεωφόρος Πάστερνακ – Μια Πράγα στον καθένα).[2] Όπως απόδειξε ο κατοπινός καιρός, ο Έλληνας συγγραφέας πέτυχε να περιγράψει λογοτεχνικά μια σημαντική περίοδο της ρωσικής Ιστορίας (εκείνη των Στάλιν, Χρουστσώφ, Μπρέζνιεφ) που απουσιάζει ουσιαστικά από τα έργα της τότε σοβιετικής λογοτεχνίας, αν εξαιρεθούν οι μεταγενέστερες δημιουργίες συγγραφέων όπως ο Σολζενίτσιν, ο Σινιάφσκυ, ο Ντάνιελ και πολλοί άλλοι.

«Όπως και να ’ναι ο Αλέξης έχει γράψει πριν απ’ όλους την αλήθεια για τη σταλινική εποχή – το μυθιστόρημά του Ο Διορθωτής γράφτηκε το 1965, πολύ πριν εμφανιστεί ο Σολζενίτσιν και οι υπόλοιποι» – επιβεβαιώνει η Ρωσίδα μεταφράστρια της «ρωσικής τριλογίας» Γκαλίνα Ιβανόβνα σ’ ένα σημείωμά της για τον Έλληνα συγγραφέα στο ρωσικό ηλεκτρονικό περιοδικό Lebed (Νο 477, 28 Μάη 2006).

 

[1] 1965-1972.

[2] Η μελέτη υπάρχει ολόκληρη στο «Επίμετρο» του τόμου.