Φωτεινός - Αστραπόγιαννο‪ς‬

Ο Φωτεινός, το πιο ώριμο ποιητικό έργο του Αριστοτέλη Βαλαωρίτη, βασίζεται σε ένα επεισόδιο που διαδραματίστηκε στη Λευκάδα, την περίοδο που βρισκόταν υπό την κατοχή των Φράγκων, το 1357. Ένας εβδομηντάρης αγρότης και παλιός οπλαρχηγός, ο Φωτεινός, σύμβολο της εξέγερσης των χωρικών της Λευκάδας απέναντι στους Φράγκους, επιτίθεται στα σκυλιά του Αυθέντη διοικητή Γρατιανού Τζώρτζη, γιατί προκαλούν ζημιές στα χωράφια του. Η ενέργειά του αυτή δεν θα μείνει ατιμώρητη και ο ίδιος θα γνωρίσει την τιμωρία και τον εξευτελισμό. Αυτό ωστόσο κινεί τη φιλοτιμία του γέρου οπλαρχηγού, που αγανακτισμένος καταφεύγει στο βουνό για να προετοιμάσει την εκδίκησή του απέναντι στον ξένο δυνάστη. 

Σύμβολο ανδρείας και παλληκαριάς, τρόμος για τους κατακτητές υπήρξε και ο Αστραπόγιαννος. Ο αγαπημένος ήρωας των σκλαβωμένων στους Τούρκους Ελλήνων, αποτέλεσε έμπνευση για τον Αριστοτέλη Βαλαωρίτη. Πάντα στο πλευρό των ανίσχυρων και κατατρεγμένων, μάχεται κατά των ισχυρών. Τα κατορθώματά του γίνονται τραγούδι στα χείλη των αδύνατων. Σε μια συμπλοκή με τους Τούρκους όμως τραυματίζεται θανάσιμα και ζητά από το σύντροφό του στη μάχη, Λαμπέτη, να είναι εκείνος που θα του δώσει τη χαριστική βολή.