The (Non-)Prohibition of Rape and Pillage in war: The Hague Conventions (1899, 1907)/Savas Hukukunda Tecavuz Ve Yagmayi Yasakla(Ma)Yan Rejimler Lahey Sozlesmeleri (1899, 1907) (Report)
Uluslararasi Iliskiler / International Relations 2011, Spring, 8, 29
-
- € 2,99
-
- € 2,99
Beschrijving uitgever
Uluslararasi iliskiler kuramindaki onemli sorulardan biri degisimin, eger gerceklesiyorsa, neden ve nasil gerceklestigidir. Savas, bir numarali ulusal guvenlik meselesi olarak uluslararasi iliskilerin merkezinde yer alir ve disiplindeki geleneksel yaklasimlarin en cok uzerinde durduklari temel kavramlardan biridir. Savasin neden, ne zaman, kimler arasinda ve hangi sartlar altinda ciktigi gibi sorularin yaninda, nasil yapildigi ve savasta kullanilan/ kullanilmayan yontemler de uluslararasi iliskilerin klasik problemleri arasindadir. Geleneksel yaklasimlara, bilhassa realizme gore anarsik bir dunyada ana aktorler olan devletler oncelikle hayatta kalmayla ilgilendikleri icin, savas degisim olma olasiliginin en az oldugu alandir. Savaslarin nasil ve hangi yontemlerle yapildigini ve ne zaman hangi silahlarin kullanildigini taraflar arasindaki maddi guc dagilimi belirler. Bir baska deyisle, devletler savaslari kazanmak icin ellerinde ne guc/silah varsa kullanir ve daha guclu olan kazanir. Bu acidan bakildiginda, "savas hukuku" da kendi icinde tezat teskil eden bir kavramdir. Savasin nasil yapildigi temelde degismez ve hukuk kurallariyla da duzenlenemez. Bu goruslere son yillardaki elestirel yaklasimlarin bakis acisindan yoneltilebilecek soru ise sudur: Oyleyse devletler savasin nasil yapilacagina dair kendilerini baglayici hukuk kurallari niye yaparlar? Yuzyillarca normal karsilanip savaslarda kullanilan bir uygulama ya da silah, nasil anormal karsilanir hale gelip bir yasak rejimine tabi olur? Hem geleneksel hem yazili savas hukukunun yuzyillardir suregelen varliginin ve degisiminin anlamsiz oldugunu ya da maddi guc dengeleriyle ve devletlerin maddi cikarlarindaki degisimlerle kolaylikla aciklanabilecek onemsiz olaylar oldugunu one surmek ne derece uygundur? Bu makale, geleneksel yaklasimlarin uluslararasi iliskilerdeki degisimi inkar etmelerini ya da salt maddi guc dengelerine baglamalarini, ozellikle de savas hukukuna yaklasimlarini sorgulamaktadir. Uluslararasi iliskilerde degisimin mumkun oldugunu ve savas hukuku alaninda maddi gucun disinda fikirsel faktorler vasitasiyla gerceklestigini gostermek icin devletlerin savaslarda kullandiklari birbiriyle yakindan iliskili iki uygulama olan tecavuz ve yagmayi ne zaman ve nicin yasakladiklarini incelemektedir. Tecavuz ve yagma insanlik tarihi boyunca savaslarin bir parcasi olmustur. Savaslari kazananlar mallari ve kadinlari yagmalamakta ozgur olmuslardir. Bu kadar yakin olan iki uygulamanin biri digerinden neden yaklasik 100 yil sonra yasaklanmistir? Neden mallari yagmalamayi yasaklayan uluslararasi hukuk kurallari kadinlari "yagmalamayi" yasaklamamistir?