Życie szaleńca i inne opowiadania

Autor to
jedna z wybitniejszych postaci życia literackiego Japonii początków XX
wieku: pisarz eseista, dramaturg, a przede wszystkim świetny nowelista.
Jego opowiadania tłumaczono na wiele języków i i stanowiły podstawę do
pracowania scenariuszy filmowy, np. słynny film Akiry Kurosawy Rashomon, nagrodzony Oscarem w 1951 roku.
Twórczość Akutagawy rozwija się pod wpływem modernizmu: estetyzująca,
psychologistyczna, nastrojowa (Wierność Biseia), później poddanego
ostrej krytyce (W krainie wodników). Poza nurtem europejskim stale
obecna w jego pisarstwie jest tradycja rodzima. Starojapońskie legendy
kreślone są jednak z perspektywy człowieka współczesnego, dotkniętego
już moralnym relatywizmem (W gąszczu, Dług wdzięczności). Tytułowe
opowiadanie zbioru - rodzaj duchowego pamiętnika - zaskakuje
nowatorstwem formalnym: stosując kompozycję otwartą, afabularną,
przypominającą niekiedy narrację filmową, autor osiąga tu kondensację
treściwą przez lapidarność i impresyjność wyrazu.
Akutagawa owładnięty obsesją nieuniknionej choroby umysłowej popełnia samobójstwo w 35 roku życia.