Έτσι έφυγε ο Βενιζέλος‪…‬

Το βιβλίο του Ρ. Πυώ αποτελεί ένα χρονικό που σε πολλά σημεία θυμίζει ρεπορτάζ για το θάνατο του βασιλιά Αλέξανδρου και τις εκλογές του Νοεμβρίου του 1920. Πέρα όμως από τη ζωντανή αφήγηση των γεγονότων ο συγγραφέας θέλει να δείξει τα παιχνίδια της ιστορίας που σε διάστημα λίγων εβδομάδων άλλαξε την τύχη της Ελλάδας με τρόπο δραματικό. Η κυριότερη, ωστόσο, προσφορά του συγγραφέα έγκειται στις αναλύσεις του, στις κρίσεις του, στη σφαιρική παρουσίαση της ελληνικής πραγματικότητας και του Διχασμού που εκφράστηκε μέσα από δύο δυναμικές προσωπικότητες, τον συντηρητικό και αδιάλλακτο Κωνσταντίνο, και τον οραματιστή και μεγάλο πολιτικό Ελευθέριο Βενιζέλο.


• «Οι ιστορικοί που ψάχνουν στα γεγονότα την επιβεβαίωση κάποιων υποθετικών σεναρίων, θα πουν ίσως ότι ο βασιλιάς Αλέξανδρος θα έχει δώσει στη χώρα του με τον απροσδόκητο θάνατό του την ευκαιρία να διευθετηθεί οριστικά το δυναστικό πρόβλημα, εξαιτίας του οποίου η Ελλάδα αναλώνεται σε εσωτερικές διαμάχες».


• «Κι αν […] ο Κωνσταντίνος αρνηθεί; Έχει τη φήμη ξεροκέφαλου πεισματάρη. Ποια θα είναι η δική σας θέση; Θα φτάσετε μέχρι του σημείου να αλλάξετε το καθεστώς και να ανακηρύξετε δημοκρατικό πολίτευμα […];».


• «[…] Η ιδέα της ελέω Θεού μοναρχίας τον έκανε να εξαγριώνεται. Όταν μια μέρα ο Κωνσταντίνος την είχε επικαλεστεί μπροστά του, ο Βενιζέλος του είχε θυμίσει με τρόπο απότομο, ότι δεν ήταν ο Θεός, αλλά εκείνη η πολύ ταπεινή Β′ Εθνοσυνέλευση του 1863, που είχε εκλέξει τον πατέρα του στο θρόνο».


• «Τα πλήθη […] έχουν την τάση να συγκεντρώνονται και αγαπούν το ίδιο τα θεάματα. Οι κηδείες των υψηλών προσώπων προκαλούν πάντα μεγάλη αίσθηση […]. Θα γίνει λόγος για την ευλαβική κατάνυξη του συντετριμμένου λαού. Αυτό όμως είναι το συνηθισμένο σκηνικό των παραμυθιών […]».


• «[…] Ο Βενιζέλος είναι τόσο πεπεισμένος πως θα έχει τη συντριπτική πλειοψηφία, που το ατού αυτό του φαίνεται άχρηστο […]».


• «[…] Απειλούσαν ότι θα δολοφονήσουν τον Βενιζέλο, αν επέμενε να μείνει στην Ελλάδα. Η αντιπολίτευση αγωνίστηκε για να ξεφορτωθεί έναν άνθρωπο και όχι ένα πρόγραμμα. Ο άνδρας αυτός έπρεπε να εξαφανιστεί […]».