V. S. KHANDEKARANCHI KAVITA

समकालीनवास्तवाचाजीवनमूल्यांच्याअनुषंगानेअन्वयार्थलावून,ललितसाहित्याचीनिर्मितीकरणायामोजक्यालेखकांमध्येआपणांसवि.स.खांडेकरांचासमावेशकरावालागतो.किंबहुनात्यांच्यायावैशिष्ट्यांमुळेचमराठीसाहित्यातीलत्यांचेस्थानअढळआहे.वि.स.खांडेकरांनीकथात्मकवाङ्मयनिर्मितीबरोबरचअगदीप्रारंभापासूनकाव्यलेखनहीकेलेआहे.१९१९ते७५याप्रदीर्घकाळाततेअव्याहतपणेकवितालिहीतहोते.त्यांच्याकाहीकविताआणिचित्रपटासाठीत्यांनीलिहिलेलीगाणीत्यात्याकाळातगाजलीहीहोती;परंतुत्यांच्याकवितांचासंग्रहमात्रत्यांच्याहयातीतप्रसिद्धहोऊशकलानाही.तोयोगडॉ.अविनाशआवलगावकरयांच्यामुळेयेतआहे,हीअत्यंतआनंदाचीबाबआहे.डॉ.आवलगावकरहेमध्ययुगीनसाहित्याचे–विशेषत:महानुभावसाहित्याचेसाक्षेपीसंशोधकआहेत;परंतुत्यांनीस्वत:लाबंदिस्तकरूनघेतलेनाही.तेआधुनिकसाहित्याचेहीअभ्यासकआहेत.स्वत:निर्मितिशीलकलावंतआहेतआणित्यामुळेचत्यांनावि.स.खांडेकरांच्याकवितेविषयीओढवाटलीअसणार,हेउघडआहे.यातूनचत्यांनीअतिशयपरिश्रमानेआणिसंशोधकवृत्तीनेखांडेकरांच्याकवितासंपादितकेल्याआहेत.त्यासविस्तृतविवेचकप्रस्तावनाहीजोडलीआहे.खांडेकरांच्याअभ्यासकांनाचनव्हे,तर१९२०नंतरच्यामराठीसाहित्याचाअभ्यासकरणायांनाहाग्रंथफारफारउपयोगीठरणारआहे.–नागनाथकोत्तापल्ले